Inzet ervaringsdeskundigen

Ervaringsdeskundigen bieden hoop en perspectief

Als je bij het NPI in behandeling bent, kun je ook met een ervaringsdeskundige praten. De herkenning, erkenning en gelijkwaardigheid geven cliënten hoop en perspectief, vertellen behandelaar Martje van Giffen en ervaringsdeskundige Tamara Frans. “Ik herken hun gedachten.”

Ervaringsdeskundigen zetten op een professionele manier hun eigen ervaringen als cliënt in om anderen te helpen. Praten met een ervaringsdeskundige doet mensen goed, merken ervaringsdeskundige Tamara Frans en Martje van Giffen, behandelaar en projectleider bij NPI-Herstel. “Ik vertel altijd iets over mijn persoonlijke ervaringen,” zegt Tamara. “Cliënten hebben vaak het beeld dat behandelaren geen problemen hebben”, vertelt Martje. “Daardoor durven ze niet altijd alles met hun behandelaar te delen. Dat hebben ze bij Tamara niet.” Tamara: “Je deelt je gedachten makkelijker met iemand die ook iets heeft meegemaakt. Ik herken hun gedachten. Dat maakt het contact heel gelijkwaardig.”

’Er is hoop’

“Ik raad mijn cliënten altijd aan met een ervaringsdeskundige te praten,” zegt Martje. “Ze zijn er heel positief over. Ik hoor steeds dezelfde dingen terug: dat het heel gelijkwaardig is, dat de ervaringsdeskundige meteen weet waar ze het over hebben, dat ze samen sparren over wat helpt bij herstel en hoe ze dat kunnen aanpakken. Laatst vroeg ik een cliënt die graag weer wil werken hoe het gesprek met Tamara was gegaan. Met een zucht van verlichting zei ze: ‘Het was heerlijk. Want Tamara heeft net als ik ook haar kwetsbaarheden, én ze werkt bij het NPI. Dat biedt hoop.’ Tamara laat cliënten zien dat ze meer zijn dan hun kwetsbaarheden. Ze wijst ze op hun kracht en mogelijkheden, en laat hen zien hoe ze zelf hun leven kunnen bepalen.”

Samen werken aan herstel

“De weg naar herstel is een eenzame route”, weet Tamara. “Door met een ervaringsdeskundige te praten, voelen cliënten dat ze niet alleen zijn. Mijn behandelingen hier waren erg goed, maar ik miste iemand in mijn omgeving die zei: je bent goed bezig, ga zo door. Het motiveert mij erg dat ik als ervaringsdeskundige mensen kan meegeven dat je het samen kunt doen.”

Samen sparren

Veelvoorkomende thema’s waar ervaringsdeskundigen met cliënten over praten, zijn omgaan met ups en downs, goed voor jezelf zorgen, de steun van naasten en je netwerk gebruiken, omgaan met vooroordelen over psychische aandoeningen en jezelf (stigma en zelfstigma), omgaan met je zelfbeeld en hoe verder na de behandeling. Tamara: “Samen sparren we over dit soort thema’s, en over hoe je jezelf erop aanspreekt. Ik heb bijvoorbeeld echt mijn rust nodig. Het is belangrijk om het normaal te vinden dat je moet bijkomen na een drukke week. Ik zeg dan: het is weer oplaadtijd.”

Waardevolle rol

Martje: “Herstel is een kwestie van steeds kleine stapjes zetten. Tamara heeft daar goed oog voor. Als een cliënt een rotdag heeft, zegt zij: ‘Wat goed dat je hier toch bent.’ Ook in het team van behandelaren heeft Tamara een heel waardevolle rol. Ik zeg bijvoorbeeld dat iemand een terugval heeft. Tamara zegt dan bijvoorbeeld: ‘Deze cliënt heeft misschien oplaadtijd nodig, want hij heeft het heel druk gehad.’ Zij kijkt er vaak anders tegenaan. Ik vraag haar regelmatig advies: wat had jij nou nodig in een bepaalde situatie? Wat zou werken voor deze cliënt?”

Perspectief

Onderzoek laat zien dat het cliënten helpt om met een ervaringsdeskundige praten. Martje merkt dat ook. “Ik heb het idee dat cliënten hierdoor makkelijker herstellen. Cliënten die contact hebben met Tamara, hoef ik niet uit te leggen wat herstel is. Zij zien het aan Tamara.” Ervaringsdeskundigen bieden cliënten herkenning, erkenning, hoop en perspectief. Tamara: “Cliënten zeggen: door jou voel ik weer dat ik zelf een leven kan opbouwen.”